Kategori: Prof. Dr. Mustafa Zihni Tunca

Sevgili Atıf Ünaldı yapay zekâ ile sohbet eder de, ben edemez miyim? Şaka bir yana, bu sıralar basının ilgisini üzerine çekmeyi başaran ChatGPT hakkında geçtiğimiz gün New York Times gazetesinde bir haber yayınlandı. Gazete tarafından, yapay zekâ’ya ilkokul 4. Sınıf öğrencisi gibi düşünerek bir kompozisyon yazması istenmiş ve elde edilen metinlerin öğretmenler başta olmak üzere […]

Başlığımızın bir ortaokul kompozisyon ödevinin başlığı gibi olduğunun farkındayım. Orman Genel Müdürlüğü tarafından yerleştirilen ve şehirler arası yolculuklarda yanından geçerken pek okumadığımız, çok sayıda tabeladan sadece birisidir bu. “Ormanı bekçi değil sevgi korur” itirafı aslında her türlü yasal düzenlemeye, yoğun denetimlere ve hatta caydırıcı olması beklenen cezai müeyyidelere rağmen her yıl kaybettiğimiz ormanların yaptırımlarla bir […]

Twitter ve Facebook geçtiğimiz günlerde yine sahte hesaplara karşı savaş başlatmış. Hatırlarsanız Elon Musk Twitter’da sahte hesap sayısının %5’in üzerinde olma ihtimalini bahane ederek sosyal ağı satın almaktan vazgeçmeye çalışmış ve taraflar mahkemelik olmuştu. Sahte hesapların kökünü kazımanın kolay olmadığını esasen Musk da biliyor. Kaldı ki kendi pek çok spekülatif paylaşımının da en az sahte […]

“Bozüyük İkbal’deyiz; 5 zeytin tanesi 8 lira. Kiloda ortalama 365 zeytin var. 5 zeytin 13,7 gram ve kilosu 584 liraya geliyor. Bunun enflasyonla ilgisi yok artık. Bu bir cinnet hali ve sosyolojinin alanı.” diyor sayın Şeref OĞUZ, son attığı twitlerden birisinde. Aklıma emekli bir siyasetçinin bundan 8 yıl önceki sözleri geldi: “Türkiye’de bazı bölgelere hükümetimizin […]

Gençler bilmeyebilir, 80’ler bizler için sadece siyasi olarak değil, sanat açısından da sıkıntılı bir dönemdi. Müzik dünyası arabesk ve taverna furyasına teslim olmuş vaziyetteydi. Yılların sanat müziği sanatçıları bile o dönemde müziği bırakmak ya da arabesk ve taverna müziklerine teslim olmak zorunda kaldıklarını itiraf ediyorlardı. Sinema sektöründe ise 70’lerin erotik komedi filmleri furyası yerini artık […]

Ağustos böceği ile karınca’nın öyküsünü bilmeyen yoktur. Ezop’un M.Ö.500’lerde yazdığı bu kısa öyküde ağustos böceği tembel ve eğlenceye düşkün bir birey olarak tasvir edilirken, karınca ise çalışkan ve disiplinli bir bireyi temsil eder. 1600’lerde La Fontaine tarafından lirik bir dille tekrar kaleme alınan bu öyküde sarkastik bir dille ağustos böceğini “bütün yaz şarkı söylediysen kışı […]

Sosyal medya sosyolojisine dair paylaşımlarıma kısa bir ara verip artık kabak tadı vermeye başlayan tatil sezonu e-ticaret kampanyalarına ilişkin bazı gözlemlerimi paylaşmak istiyorum. Yazının sonuna bırakmadan baştan söyleyeyim: Zannedilenin aksine, ‘Black Friday’ ifadesini ‘Harika Cuma’ya çevirmek tatil sezonu alışverişlerini millileştirmediği gibi, astronomik rakamlar ödenen Cem Yılmaz ve Tarkan’lı reklamlarla hedonik alışverişin coşturulacağını düşünmeyi oldukça komik […]

‘Sapiens’ adlı popüler kitabında insanlık tarihini farklı bir perspektiften yorumlayan Y. Noah Hariri bundan 10 bin yıl önce yaşadığı düşünülen ‘tarım toplumu’na yönelik ilginç bir görüşe sahiptir: “Tarım devrimi tarihin en büyük aldatmacasıdır.” Hariri, bu fikrinin ardında yatan gerekçeleri şu cümlelerle açıklar: “Tarım devrimi yeni ve kolay bir yaşam biçimi sağlamaktan ziyade çiftçilere genellikle avcı […]

Geçtiğimiz haftalarda dikkat çeken bir haber vardı. Haberde Microsoft’un tıpkı ‘Black Mirror’ dizisinde olduğu gibi insanların kaybettikleri yakınlarının dijital klonları ile sohbet etmelerini sağlayacak bir cihaz için patent aldığı ifade ediliyordu.  Bahsedilen patente ait 21 sayfalık belgede bu cihazın hayatını kaybeden kişilerin dijital olarak klonlanmasına yönelik geliştirildiğine ilişkin bir ibare bulunmasa da akıllara projenin ticari […]

Adı nedir, tam olarak kaç yaşındadır bilmiyorum. Tek bildiğim şey, her sabah ekmek almaya giderken küçük bir atölyenin kapısında önünde, elinde sigara ve çayıyla oturuyor olması. Her gün aynı saatte dizinin üzerine yerleştirdiği önceki günün gazetesindeki bulmacaları çözmeye çalışırdı eskiden. Pandemi sürecinde atölye kapısında en az altı ayını bu şekilde geçiren 60’lı yaşlardaki atölye bekçisi […]

Eflatun  olarak da tanıdığımız  Platon ya da asıl adı ile  ARİSTOKLES  hepimizin az ya da çok tanıdığı meşhur Antik Yunan filozofudur. Nasıl şu anda dijital bir çağa geçiş süreci yaşıyorsak, Eflatun’un da yaşadığı dönemde sözlü kültürden okur-yazar kültüre geçişin yaşandığı biliniyor. Önceki dönemlerde Homeros gibi epik şiir ve destanlar ile kral ve bilgelerin anekdotları ezberlenerek […]

Medeniyetler tarihinde bazı olaylar yeni bir çağın başlangıç noktası olarak kabul edilir. Geçtiğimiz günlerde 567. yıl dönümünü kutladığımız İstanbul’un fethi ile başlayan ‘Yeni Çağ’ bu konuda verilebilecek en güzel örneklerden birisidir. Bu açıdan baktığımızda, COVID-19 salgını ile 2020’nin de ‘Dijital Çağ’ın resmen ilan edildiği zaman dilimi olarak tarih kitaplarına geçeceğini söyleyebiliriz. Esasen son 20 yıl […]

Geçtiğimiz günlerde Facebook’un tepe yöneticilerinden Sheryl Sandberg teknoloji dünyasında yaşanan ‘ekrana başında geçirilen sürelere’ yönelik savaşları gündeme getirerek “Teknoloji dünyasında her bir dakika dikkatinizi çekebilmek için rekabet halindeyiz. Her gün telefonunuzu elinize alıyorsunuz, çocuklarım mesela telefonu ellerine alıyorlar ve TikTok’tan çıkmıyorlar.” demiş. Kendisine TikTok ile ilgili endişelerinin sebebi sorulduğunda ise “Elbette endişeleniyorum … çok büyükler, […]